Lestips voor Safer Internet Day

Op iedere 7e dinsdag van het jaar staat de veiligheid op ons internet centraal tijdens Safer Internet Day. Al sinds 2004 wordt er op deze dag extra aandacht besteed aan het veiliger maken en houden van de online wereld. Rondom deze dag worden speciale lespakketten gemaakt en ook verschillende bedrijven starten campagnes om je bewust te maken van je online gedrag. Even de tijd nemen om kritisch te kijken naar wat je doet online en hoe de online wereld met jou en jouw gegevens omgaat is verstandig.

Terwijl wij allemaal dagelijks gebruik maken van het internet blijft het extra belangrijk dat het internet een veilige plek is en blijft voor jou en je leerlingen. Ben jij bewust bezig met je online veiligheid? Geef je zelf het goede voorbeeld, voer jij wel eens gesprekken met je collega’s of leerlingen over online veiligheid?

Wat is eigenlijk online veiligheid?

Met de komst van het internet is onze wereld een stuk groter geworden. We kunnen zonder veel moeite aansluiten bij een online college op Harvard, presentjes bestellen bij dat leuke winkeltje in Londen en beeldbellen met familie aan de andere kant van de wereld. We delen onze mooiste vakantiekiekjes (en laten daarmee weten dat we dus niet thuis zijn!) En met onze relatie delen we pikante afbeeldingen waarvan we eigenlijk niet zo goed weten waar die afbeeldingen blijven en wat ermee zal gebeuren als de relatie over is. Online veiligheid gaat over jezelf kunnen beschermen in een digitale wereld. Dan heb ik het over het beschermen van je gegevens zodat die niet misbruikt kunnen worden door anderen. Het gaat over het veilig stellen van je data, zodat je geen slachtoffer hoeft te worden van een hack. En het voorkomen van fraude via bijvoorbeeld whatsapp.

Waarom is het belangrijk?

Nu de wereld om ons heen steeds vaker ook een digitale component heeft, denk maar aan alle (bank/belasting) zaken die je online moet regelen, is het belangrijk om hier zelfredzaam te zijn. Zelfredzaam online maakt dat je je met meer vertrouwen in de digitale wereld beweegt. Je kunt dan zelf je eigen zaakjes regelen en bent niet afhankelijk van anderen. Een belangrijke taak voor het onderwijs is om van onze leerlingen zelfstandige burgers te maken die zich staande houden in de maatschappij. Tegenwoordig is die maatschappij steeds meer digitaal dus moeten we ze ook digitaal vaardig, bewust en veilig maken.

Het goede voorbeeld!

Het zal ons het beste lukken om onze leerlingen voldoende digitaal, vaardig, bewust en veilig te maken door zelf het goede voorbeeld te geven. Bekijk dus eerst eens kritisch hoe vaardig, bewust en veilig jij jezelf begeeft in de online wereld. Gebruik jij voor iedere toepassing hetzelfde wachtwoord? Denk jij bij iedere update, dat kan wel even wachten? Heb je ooit op een verkeerde link geklikt of een bijlage geopend die besmet was met een virus? Mooi zo, dan ben jij het perfecte voorbeeld voor je leerlingen, je hebt namelijk nog niet zo lang geleden geleerd dat er fouten gemaakt kunnen worden, dat je van die fouten kunt leren en dat je jezelf kunt beschermen online! Een prima uitgangspunt om met je leerlingen in gesprek te gaan. Zijn je leerlingen wel eens gehackt? Zijn ze zelf slachtoffer van fraude geweest of kennen ze mensen in hun omgeving? Weten ze hoe ze een betrouwbare aanbieder op Marktplaats kunnen herkennen? Weten ze de weg te vinden naar hulp?

Met elkaar in gesprek gaan is een goede eerste stap. De kennis die je nodig hebt voor het voeren van dit gesprek zit hem vooral in het stellen van de juiste vragen en goed luisteren zonder te oordelen. Er is geen goed of fout, er zijn acties die wellicht niet zo handig zijn en daar kun je van leren. Naast het voeren van het goede gesprek zijn er ook tal van (gratis) les pakketten waarmee jij met online veiligheid aan de slag kunt.

Ik schreef hier al eerder een blog over het lespakket van de politie Framed. Leerlingen worden uitgedaagd om zelf een cybercrime te plegen.

De gratis lessen van De Internethelden geven ook genoeg aanknopingspunten om aan de slag te gaan. In deze lessen gaat het vooral over het beschermen van je gegevens.

Het lespakket De Baas op het internet van de Waag heeft een mooie les over privacy. Hierbij worden leerlingen uitgedaagd om na te denken wat ze eigenlijk allemaal delen en met wie ze dat delen.

Wil jij een echte online Master worden? Gebruik dan de module Safe Master waarin je leert hoe hackers werken en waarom je online privacy belangrijk is.

Laat je leerlingen surfend hun kennis vergroten met de hulp van de data-detox game

De lessenserie van Autoriteitpersoonsgegevens is eigenlijk geschikt voor de bovenbouw van het PO maar ook in de onderbouw van het VO kun je hiermee uit de voeten.

Wil je je meer verdiepen in sexting en de gevolgen daarvan? Neem dan een kijkje op Lang leve de liefde ze hebben een speciale toolkit voor L.O.V.E. online*. (*Leuke of vervelende ervaringen online)

Maak het onderdeel van je curriculum.

Wie voelt zich verantwoordelijk om dit gesprek aan te gaan? De mentor van een klas? Bespreek je dit bij biologie (online liefde), bij economie (online geld verdienen) of heb je er een speciaal vak voor op het rooster staan? Is er een werkgroep actief binnen je school die zich specifiek bezig houdt met de inhoud van Digitale geletterdheid waar dit onderdeel onder valt? Wat is jullie mobiele telefoonbeleid op school? Hoe is het eigenlijk met de beveiliging binnen het netwerk van de school gesteld? En wie is er verantwoordelijk voor het naleven van de AVG wetgeving? Het helpt om dit soort zaken op een rijtje te hebben. Het is niet verplicht om dit soort procedures vast te hebben liggen maar het helpt wel om het een stevig fundament te geven binnen je school. Het is zo zonde wanneer dit onderwerp blijft hangen bij die ene enthousiaste betrokken collega. Maak van Safer Internet Day een startpunt van iets groters of zie het juist als een versteviging van je bestaande programma. Een veilig internet is niet iets van 1 dag, het heeft dagelijks onze aandacht nodig, dit is van iedereen.

Foto van Rhea Flohr

Rhea Flohr

Rhea Flohr is zelfstandig onderwijsadviseur. Scholen vragen haar om advies bij het inzetten van BYOD, bij het vormen van een club iCoaches binnen het bestuur en bij het vormgeven van digitale geletterdheid in het onderwijs. Samenwerken en ervaringen met elkaar delen zodat je van elkaar kunt leren is erg belangrijk voor de snel veranderende wereld om ons heen. Daarom deelt Rhea haar kennis graag hier en verbindt ze graag collega’s met elkaar.

Inhoud

Recente blogs

Verder op Voor de klas