Stories that move toolkit

De stemmen, gezichten en ervaringen van jongeren vormen de basis van deze toolbox: het is de bedoeling dat leerlingen door de verhalen van deze jongeren geïnspireerd worden om ook naar elkaar te luisteren, om te reflecteren op wat ze horen en om hun gevoelens en gedachten erover onder woorden te brengen en met elkaar te delen. Hierdoor zullen hun interpersoonlijke vaardigheden en empathie worden versterkt. De verhoudingen in de klas zullen verbeteren, waardoor er een leeromgeving ontstaat waarin vrijuit gesproken kan worden over ingewikkelde en gevoelige onderwerpen.

Elk verhaal telt
De toolbox biedt geen simpele antwoorden op moeilijke vragen. Leerlingen worden aangemoedigd om actief te onderzoeken hoe zij tegenover de aangesneden onderwerpen staan: antisemitisme, racisme en discriminatie van LHBT+’ers, moslims en Roma en Sinti. Deze kwesties spelen in heel Europa, in het klaslokaal en erbuiten. Alhoewel het internationale projectteam ervoor gekozen heeft om de nadruk te leggen op de grootste minderheden in Europa, met een lange geschiedenis van discriminatie, komen ook ervaringen met vooroordelen en discriminatie van jongeren uit een religieuze minderheid of met een handicap aan bod. Vijf begrippen worden uitvoerig behandeld en komen terug in de levensverhalen die hier worden gepresenteerd. Onze benadering is inclusief: elk verhaal telt. De verzamelde verhalen zijn divers en bieden een kader en startpunt om te praten over identiteit en discriminatie.

Leeftijdsgenoten
Onderzoek toont aan dat mensen zich meer aangesproken voelen door een onderwerp dat te berde wordt gebracht door iemand met wie ze zich kunnen identificeren, die vergelijkbare zorgen of belangen heeft of onder dezelfde druk staat. Verhalen van jongeren gebruiken is daarom een effectieve manier om de achtergrond en impact van hatelijke taal, uitsluiting en discriminatie met jongeren te onderzoeken en erop te wijzen dat antisemitisme, racisme en andere vormen van discriminatie nog steeds veel voorkomen. Juist de verhalen van leeftijdsgenoten kunnen begrippen en situaties inzichtelijk maken en jongeren in staat stellen om in actie te komen tegen discriminatie: ‘Als zij het kunnen, kunnen wij het ook!’ De toolbox stimuleert zelfreflectie en discussies over wat leerlingen zelf kunnen doen om adequaat te reageren op alle vormen van discriminatie, niet alleen als individu maar ook als lid van een groep.

Keuzes
Een essentieel onderdeel van de toolbox is ook dat leerlingen regelmatig kunnen kiezen: over wie willen ze meer aan de weet komen en in welke onderwerpen zijn ze het meest geïnteresseerd? Het kiezen betrekt hen actief bij het leerproces. Een actieve leerhouding is cruciaal voor het aanleren van de vaardigheden die nodig zijn om kritisch na te denken en de onderwerpen die aan de orde komen in verband te brengen met hun eigen leven. De toolbox maakt gebruik van ‘visible thinking’-strategieën om leerlingen inzicht te geven in hun eigen leerproces.

Empowerment, empathie en een dieper inzicht in de complexiteit van de samenleving zijn de einddoelen wanneer we jongeren iets willen bijbrengen over het onderwerp discriminatie. Wij hopen dat deze toolbox jou als docent helpt om het verschil te maken zodat je leerlingen het gevoel krijgen dat ze allemaal hun steentje kunnen bijdragen aan verandering.